Altı Telli Ve Mızrapla Çalınan Saz Nedir ?

Hirsli

New member
\Altı Telli ve Mızrapla Çalınan Saz Nedir?\

Altı telli ve mızrapla çalınan saz, Türk müziğinde önemli bir yer tutan ve geleneksel enstrümanlardan biri olan "bağlama" ya da daha yaygın adıyla "cura"dır. Bağlama, Türk halk müziğinin en temel çalgılarından biridir ve yüzyıllardır Türk halkının kültürel ve sanatsal yaşamında önemli bir rol oynamaktadır. Altı tel, genellikle bağlamanın boyutuna göre değişiklik gösterebilir. Özellikle "cura" olarak adlandırılan türü altı telli olup mızrapla çalınır ve geleneksel Türk müziğinin yanı sıra günümüzde popüler müzikte de kullanılmaktadır.

\Bağlama ve Cura Arasındaki Farklar\

Bağlama, genellikle 7, 8 veya 9 tel ile çalınan bir enstrümandır. Ancak, altı telli ve mızrapla çalınan saz, aslında "cura" adıyla bilinir. Cura, bağlamanın küçük versiyonu olarak kabul edilebilir ve genellikle daha kısa bir vücuda sahiptir. Bu farklılık, kuramsal olarak sesin daha tiz olmasına yol açar. Cura, altı tel ve mızrap kullanılarak çalınır ve genellikle daha hızlı, enerjik bir çalım tarzına sahiptir. Bunun yanında, bağlama genellikle daha büyük ve daha derin bir ses tonuna sahipken, cura daha ince bir ses üretir. Ancak her ikisi de Türk halk müziği ve Türk sanat müziği repertuarlarında önemli bir yere sahiptir.

\Cura ve Bağlamanın Mızrapla Çalınma Yöntemi\

Cura, mızrapla çalınan enstrümanlar arasında yer alır. Mızrap, geleneksel olarak metalden yapılır ve tellerin üzerine vuruş yaparak sesin çıkmasını sağlar. Mızrapla çalınan sazlarda önemli olan nokta, doğru vuruş tekniği ve ritim hissidir. Mızrapla çalma, sadece bir vurma hareketi değil, aynı zamanda müzikal ifadenin bir parçası olarak da değerlendirilir. Zira mızrapla çalma, enstrümanın sesini şekillendirir, müzikal tonlamalar yaratır ve enstrümanın kendine has karakterini ortaya koyar.

Bağlama ve cura gibi sazlar, mızrapla çalınarak pek çok farklı müzik türüne uyum sağlayabilir. Türk halk müziğinin yanı sıra, popüler müzikte de etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Mızrapla çalma, geleneksel Türk müziğinde yaygın bir tekniktir ve müzikal ifadenin çok önemli bir aracıdır.

\Altı Telli Sazın Tarihi ve Gelişimi\

Altı telli ve mızrapla çalınan sazlar, Türk müziğinde uzun bir geçmişe sahiptir. Bu sazlar, Türk halkının göçebe yaşam tarzı ve Anadolu’nun farklı coğrafi koşullarında gelişen müziksel ihtiyaçlara göre şekillenmiştir. Anadolu'nun farklı bölgelerinde, farklı kültürler ve gelenekler, sazların biçimsel özelliklerini etkileyerek, ortaya çıkan enstrümanların çeşitlenmesini sağlamıştır.

Bunlar arasında en önemli unsurlar, enstrümanın sesi, boyutu ve kullanımıdır. Altı telli sazlar, genellikle daha küçük ve taşınabilir oldukları için halk arasında daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca, bu sazların yapımında kullanılan malzemeler de önemli bir yer tutar. Bağlama ve cura gibi sazlar, geleneksel olarak ağaçtan yapılır ve bu malzemenin ses üzerindeki etkisi büyüktür. Farklı ağaç türleri, enstrümanın sesinin kalitesini ve tonunu etkileyebilir.

\Altı Telli Sazın Kullanım Alanları\

Altı telli ve mızrapla çalınan sazlar, çok çeşitli müzik türlerinde kullanılabilirler. En çok halk müziği, Türk sanat müziği ve halk şarkılarıyla özdeşleşmiş olsalar da, günümüzde popüler müzikle de kaynaşmışlardır. Bu sazlar, özellikle solo performanslarda dikkat çekici bir şekilde kullanılırken, orkestral yapılarda da önemli bir rol oynayabilir.

Halk müziğinde, sazlar genellikle düğünlerde, köy kutlamalarında ve dini törenlerde çalınır. Bunun dışında, Türk sanat müziği orkestralarındaki geleneksel enstrümanlar arasında yer alır ve çalınma biçimi, müziğe geleneksel bir dokunuş katar. Popüler müzikte ise, özellikle Türk rock müziği ve etnik müzik gibi türlerde yer alabilir. Bu enstrümanların zengin tonları ve melodik yapıları, günümüz müziğinde de kendine yer bulmaktadır.

\Altı Telli Sazın Çalınış Teknikleri\

Altı telli sazların çalınışında kullanılan farklı teknikler vardır. En yaygın tekniklerden biri mızrapla çalmadır, ancak bunun dışında parmakla çalma, tırnakla çalma ve yaylı çalma gibi teknikler de kullanılır. Mızrapla çalma, genellikle sazın güçlü bir ses üretmesini sağlar. Bu çalma biçiminde, mızrapla tellerin sert bir şekilde vurulması ve ritmik bir şekilde çalınması gerekir. Bu teknik, özellikle hızlı tempolu parçalar için idealdir.

Ayrıca, parmakla çalma tekniği de yaygın bir yöntemdir. Parmakla çalma, daha yumuşak bir ses elde edilmesini sağlar ve bazen bir melodiye daha fazla duygu katmak için tercih edilir. Tırnakla çalma, tırnağın tel üzerinde kaydırılmasıyla yapılan bir diğer tekniktir ve özellikle daha hassas tonlar elde edilmesine olanak tanır.

\Sonuç ve Değerlendirme\

Altı telli ve mızrapla çalınan sazlar, Türk müziğinin vazgeçilmez enstrümanları arasında yer alır. Bağlama ve cura gibi sazlar, hem halk müziği hem de diğer müzik türlerinde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu enstrümanlar, müziği sadece bir ses aracı olarak değil, aynı zamanda bir kültürel ve sanatsal ifade biçimi olarak da sunar. Sazların tarihsel gelişimi, kullanıldıkları yerler ve çalınma teknikleri, Türk müziğinin zenginliğini ve çeşitliliğini gözler önüne serer.

Altı telli sazlar, hem geleneksel müzikte hem de modern müzikte kendine sağlam bir yer edinmiştir. Bu sazların çalınma biçimi ve sesleri, müziğe duygu ve anlam katmak için güçlü bir araçtır. Türk müziği ile özdeşleşmiş bu enstrümanlar, geçmişten günümüze kadar hala değerini korumaktadır ve Türk halkının kültürel mirası olarak varlıklarını sürdürmektedir.